Türkiye’de sosyal yardımla yaşamak zorunda kalan yurttaş sayısı her gün artıyor. Emekli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen’in, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aracılığıyla yapılan sosyal yardım ödemeleriyle ilgili incelemesi bu konuda önemli sonuçlar ortaya koydu. Buna göre 2017’de 36 milyar TL olan sosyal yardım giderleri, 2023’te 192.6 milyar TL’ye ulaştı. Belediyeler başta diğer kamu kurumlarıyla birlikte 2023’teki giderlerin toplamının 305.9 milyar TL olduğu tahmin ediliyor. Diğer detaylar şöyle:
-Geçen yıl 9.1 milyon kişinin genel sağlık sigortası (GSS) primi devlet tarafından karşılandı. Gıda yardımlarından 3.5 milyon kişi, kömürden 1.8 milyon hane, elektrik tüketim desteğinden 4.3 milyon hane faydalandı.
-2018’de 3.4 milyon olan sosyal yardımlardan yararlanan hane sayısı 2023’te yüzde 43 artışla 4.9 milyona ulaştı. Türkiye’deki 5 haneden biri sosyal yardım alır hale geldi. Örneğin Ankara’da, geçen yıl 2022’ye göre yardımdan yararlanan hane sayısı yüzde 15 arttı.
-2023 yılında ilgili bakanlık tarafından illere 172.1 milyar TL sosyal yardım ödeneği gönderildi. 4.8 milyon haneye yıl içinde ortalama 35 bin 520 TL sosyal yardım ödemesi yapıldı.
-Sosyal yardım ödeneğinden en fazla yararlanan ilk beş il şöyle: İstanbul 12.1 milyar TL, Şanlıurfa 11.2 milyar TL, Diyarbakır 9.1 milyar TL, Van 6.7 milyar TL, Adana 6.4 milyar TL. En az yararlanan beş il de şöyle: Yalova 322 milyon TL, Çankırı 295 milyon TL, Gümüşhane 286 milyon TL, Bilecik 230 milyon TL, Bayburt 199 milyon TL.
ŞIRNAK’TA YÜZDE 69
-Geçen yıl sosyal yardımlardan yararlanmış hanelerin ildeki toplam hanelere oranında Şırnak ilk sırada yer aldı. Şırnak’taki mevcut hanelerin yüzde 69’u sosyal yardım aldı. Bu ili yüzde 63.6 ile Hakkâri, yüzde 62 ile Şanlıurfa, yüzde 61.9 ile Ağrı ve 60.2 ile Van izledi. Yoğunluk itibarıyla yardımlardan en az yararlanan beş il ise yüzde 8-9 oranla Bilecik, Antalya, Bolu, İstanbul ve Muğla oldu. Türkiye ortalaması ise yüzde 18.
-Hane başına ortalama yardımın ilk sırasında yer alan şehir ise 57 bin 481 lirayla Ardahan oldu. 53 bin 230 TL ile Kars ikinci, 52 bin 987 TL ile Iğdır üçüncü, 52 bin 676 TL ile Tunceli dördüncü, 50 bin 865 TL ile Ağrı beşinci oldu. Hane başına en az yardım alan ilk beş il ise sırasıyla Kocaeli, Ankara, Hatay, Kastamonu ve Eskişehir oldu. Bu illerde yapılmış yardımların Türkiye ortalamasının da altında 25 bin-26 bin TL arasında kaldığı görülüyor.
